Sabiha Gokčen / Sabiha Gökçen

U Istanbulu postoje 2 međunarodna aerodroma – Ataturk, koji se nalazi na evropskoj strani  i Sabiha Gokčen koji se nalazi na azijskoj strani, međutim ovo nije priča o aerodromima, ovo je priča o Sabihi Gokčen – prvoj ženi koja je bila pilotkinja borbenih aviona u istoriji vazduhoplovstva.

Mnogi su me pitali za aerodrom čije ime često nisu znali da izgovore, a ja verujem da su se i zapitali šta je to Sabiha Gokcen. Kako u Turskoj sve što je značajno i grandiozno ima veze sa Ataturkom - tvorcem moderne Turske (i mnogo više od toga), lako bi se mogli zapitati kako to da se aerodrom ne zove Ataturk 2, vrlo jednostavno – Sabiha Gokčen je Ataturkova ćerka.

Ali ne, ovo nije još jedna priča o tatinoj ćerki, jer je Sabiha jedna hrabra žena koja je sama sebi stvorila put.

Postoje razne teorije o njenom poreklu ali jedna stvar je činjenica- Sabiha je bila siroče koja je sa 12 godina zatražila da razgovara sa Ataturkom dok je bio u poseti njenoj školi u Bursi, nakon što je čuo njenu životnu priču Ataturk je odlučio da je usvoji i time je ona postala jedna od osmoro dece koje je on usvojio.

Nakon što je donet Zakon o prezimenima čime su uvedena prezimena u Turskoj, Ataturk je dao Sabihi prezime Gokčen (Gökçen) što zanči „pripada nebu“ (Gök znači nebo). Prezime je došlo pre njene strasti za letenjem što znači da ga nije dobila zbog zanimanja nego po Gokčen Efeu –turskom narodnom heroju koji je izgubio život u Turskom ratu za nezavisnost.

Njen prvi susret sa avionima bio je u maju 1935. godine na aeromitingu na ceremoniji otvaranja škole letenja “Türkkuşu” (turska ptica), gde se oduševila i, kako kažu, gde joj je Ataturk predložio da krene u školu. Nakon što je dobila dozvolu za pilote, otišla je na trening u Rusiju sa još 7 muških studenata. Sledeće godine kreće na Vazduhoplovnu akademiju kako bi postala prvi ženski vojni pilot u Turskoj.

Prva vojna operacija u kojoj je učestvovala bila je na području Darsima u unutrašnjosti Turske. Tokom svoje karijere učestvovala je u mnogim bitkama, dobila razna priznanja, obučila buduće pilote i na kraju postala članica upravnog odbora Turske vazduhoplovne asocijacije.

Bila je izabrana kao jedina žena pilot za plakat "20 najvećih vazduhoplovaca u istoriji" koji je Američko vazduhoplovstvo objavilo 1996. godine.

Kao što sam rekla, postoje razne priče o njenom poreklu a jedna od njih je da joj je otac bio Jermen a majka Bosanka.

Sabiha Gokčen je rođena 21. marta 1913. a preminula 22. marta 2001. godine – dan nakon svog 88 rođendana.

Sabiha Gokčen zaslužila je svoje ime u istoriji jer je sa samo 23 godine postala borbena pilotkinja, letela je sa 22 različita tipa letelica, sa preko više od 8000 sati leta od čega 32 u vojnim opracijama.